Duda pokonuje Niemanna, Lazavik wygrywa z Carlsenem

Po pięciu rundach Mistrzostw Świata FIDE w Szachach Szybkich 2024 na prowadzeniu znajdują się GM Volodar Murzin, GM Shant Sargsyan, GM Leinier Dominguez oraz GM Daniel Naroditsky, którzy zgromadzili do tej pory 4,5 pkt. Naszą partią dnia jest wygrana GM-a Denisa Lazavika (jego aktualny wynik to 3,5 z 5) z faworytem turnieju GM-em Magnusem Carlsenem (aktualnie 2,5 z 5).

Bardzo dobrze prezentuje się GM Jan-Krzysztof Duda, który z czterema punktami na koncie zajmuje aktualnie 11. miejsce. Nasz reprezentant wygrał trzy partie (z GM-em Rinatem Jumabayevem, GM-em Davidem Paravyanem i GM-em Hansem Niemannem), a dwie zremisował (z IM-em Rudikiem Makarianem i GM-em Zavenem Andriasianem).

Analizę partii Dudy z Niemannem przygotował IM Dawid Czerw.

W Mistrzostwach Świata FIDE Kobiet w Szachach Szybkich 2024 na samotnym prowadzeniu z kompletem 4 punktów znajduje się 15-letnia IM Alice Lee, która w ostatniej czwartkowej rundzie pokonała aktualną mistrzynię świata w szachach błyskawicznych GM Valentinę Guninę.

W sekcji kobiet bierze udział sześć naszych reprezentantek – IM Alina Kashlinskaya, IM Oliwia Kiołbasa, IM Aleksandra Maltsevskaya, IM Klaudia Kulon, WGM Alicja Śliwicka oraz FM Liwia Jarocka. Po czterech rundach najwyżej plasuje się Maltsevskaya, która z trzema punktami zajmuje 18. pozycję. Wyniki pozostałych Polek można sprawdzić w tabeli w dalszej części podsumowania  

Początek drugiego dnia Mistrzostw Świata w Szachach Szybkich (rundy 6-9 w sekcji Open i 5-8 w sekcji kobiet) w piątek, 27 grudnia, o godz. 20:00 czasu polskiego (CET).

• Uczestnicy i stawka turnieju
• Sekcja Open: Niespodziewanie słabsza forma Carlsena, powolny start najwyżej notowanych zawodników
• Sekcja kobiet: Świetna forma młodej Amerykanki Alice Lee

Uczestnicy i stawka turnieju

Najbardziej prestiżowe turnieje FIDE w szachach szybkich i błyskawicznych po raz pierwszy goszczą w Stanach Zjednoczonych, a warto przypomnieć, że Nowy Jork już wcześniej w tym roku był gospodarzem turnieju FIDE World Corporate Chess Championship, który odbywał się zaledwie siedem minut spacerem od obecnej lokalizacji. Z wcześniejszych ważnych wydarzeń w świecie szachów, nowojorczycy pamiętają z pewnością, że w Wielkim Jabłku w 2016 roku Carlsen obronił swój tytuł mistrza świata w meczu o mistrzostwo świata przeciwko GM-owi Sergeyowi Karjakinowi.

Turnieje szachów szybkich trwają trzy dni, a turnieje szachów błyskawicznych – dwa, przy czym w rozgrywkach w sekcji Open są dwie rundy więcej niż w sekcji kobiet. W dzień przerwy FIDE zorganizuje konferencję Wall Street Gambit, która ma na celu połączyć świat szachów i finansów.

Turniej w sekcji Open odbywa się w Cipriani Wall Street, luksusowym obiekcie w stylu neogreckim, wybudowanym w 1841 roku. Budynek służył kiedyś jako siedziba National City Bank, a mieściły się w nim również Nowojorska Giełda Kupiecka, Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych i U.S. Customs House.

Sala gry turnieju kobiet jest równie imponująca. Mistrzostwa odbywają się po drugiej stronie ulicy, pod adresem 48 Wall Street, w budynku, który wcześniej mieścił siedzibę Bank of New York & Trust Company oraz Muzeum Finansów Amerykańskich.

Carlsen, który osiągnął bezprecedensowy rekord, wygrywając oba mistrzostwa dwa lata z rzędu, rozpoczął pierwszy dzień rozgrywek z nadzieją, że uda mu się odnieść sukces po raz trzeci, ale biorąc pod uwagę jego czwartkowy wynik, będzie to bardzo trudnym wyzwaniem. Norweg pięciokrotnie triumfował w mistrzostwach świata w szachach szybkich i siedmiokrotnie w mistrzostwach świata w szachach błyskawicznych, dlatego na początku turnieju był zdecydowanym faworytem do zwycięstwa w obu formatach.

W turnieju bierze udział większość najlepszych graczy na świecie, jednak brakuje w nim nowego mistrza świata, GM-a Gukesha Dommaraju. Chociaż 18-latek wcześniej znajdował się na liście uczestników, wycofał się z zawodów po wygraniu meczu z GM-em Ding Lirenem, który z kolei w ogóle nie rejestrował swojego udziału w turnieju.

Oprócz puli nagród wynoszącej 1,5 mln dolarów (z nagrodą główną w wysokości 90 tys. dolarów w każdym z turniejów Open i 60 tys. dolarów w turnieju kobiet), silni zawodnicy z całego świata zyskują tu bezcenne doświadczenie, grając przeciwko światowej elicie. W rozgrywkach biorą również udział lokalni zawodnicy, m.in. mieszkający w Nowym Jorku GM-elekt Brewington Hardaway (jego obecny wynik to 3 z 5, a w szóstej rundzie czeka go pojedynek z Carlsenem), a także arcymistrzowie Brandon Jacobson (3,5/5) i Andrew Tang (2/5), IM Nico Chasin (2,5/5), FM Tani Adewumi (2,5/5, po wygraniu swoich dwóch pierwszych partii przeciwko arcymistrzom), a także starsze legendy, takie jak Maxim Dlugy (1,5/5) i Joel Benjamin (z New Jersey, po drugiej stronie rzeki, obecnie z wynikiem 1,5/5).

Najsilniejszą reprezentację w turnieju kobiet mają Chiny. Cztery z pięciu najwyżej rozstawionych zawodniczek to Chinki, a na czele listy startowej znajduje się obecna mistrzyni świata GM Ju Wenjun, która w pierwszej partii w piątek zmierzy się z aktualną liderką, rozstawioną z 13. numerem startowym, młodziutką Amerykanką Lee.

10 najwyżej notowanych zawodniczek z listy startowej Mistrzostw Świata FIDE Kobiet w Szachach Szybkich

W turnieju bierze udział kilka mistrzyń USA w szachach kobiecych, m.in. pochodząca z Nowego Jorku GM Irina Krush (2,5/5), aktualna mistrzyni USA IM Carissa Yip (2,5/4), WGM Jennifer Yu (2,5/4) i WGM Sabina Foisor (1/4).

Oprócz nagród pieniężnych i chwały, w przypadku dwóch zawodników gra toczy się o jeszcze jedną ważną stawkę. W klasyfikacji generalnej cyklu FIDE GM Fabiano Caruana ma obecnie przewagę sześciu punktów nad GM Arjunem Erigaisim, jedynym innym zawodnikiem mającym szansę na końcowe zwycięstwo. Zawodnik, który wygra cykl FIDE zakwalifikuje się do Turnieju Kandydatów FIDE 2026, który wyłoni następnego pretendenta do tytułu mistrza świata.

Arjun ma ostatnią szansę, by wyprzedzić mistrza USA w tej klasyfikacji i po raz pierwszy zakwalifikować się do Turnieju Kandydatów. Po pierwszym dniu turnieju Arjun ma wynik 4 z 5, natomiast Caruana 3,5 z 5. Samo zakończenie turnieju z lepszym wynikiem jednak nie wystarczy — reprezentant Indii musi celować w zwycięstwo w całych zawodach.

Sekcja Open: Niespodziewanie słabsza forma Carlsena, powolny start najwyżej notowanych zawodników

Po pierwszym dniu rozgrywek na prowadzeniu znajduje się czterech zawodników, choć żaden z nich nie jest z pierwszej dziesiątki najwyżej rozstawionych graczy. Jedynym superarcymistrzem spośród liderów jest Dominguez, chociaż kilku innych graczy 2700+ traci do liderującej grupy jedynie pół punktu.

Wyniki po 5. rundzie – sekcja Open | Miejsca 1-30

Pełne wyniki są dostępne tutaj.

Carlsen bez wątpienia będzie rozczarowany swoim wynikiem na koniec dnia. Podczas transmisji GM Aman Hambleton powiedział: „Jeśli [Carlsen] zdoła powrócić do walki w tym turnieju, wszyscy będziemy w szoku”.

Jeśli zdoła powrócić do walki w tym turnieju, wszyscy będziemy w szoku.

—Aman Hambleton o Magnusie Carlsenie

Poza zwycięstwem z GM-em Denisem Kadricem w rundzie nr 2, aktualny mistrz świata w szachach szybkich zremisował trzy partie, a ostatnią przegrał. W pierwszej rundzie, w wariancie czterech skoczków w partii szkockiej, grający białymi GM Awonder Liang nie dał Norwegowi żadnych szans na coś więcej niż remis i partia zakończyła się podziałem punktu. W następnej rundzie Carlsen popisał się z kolei fantastyczną ofiarą jakości.

A fine exchange sac by Magnus! https://t.co/xckA5cEZ62#RapidBlitz pic.twitter.com/bixeielUUk

— chess24 (@chess24com) December 26, 2024

W trzeciej i czwartej partii sprawy przybrały gorszy obrót — w obu starciach Carlsen miał przegraną, choć za każdym razem udało mu się uratować remis. W piątej partii ta historia już się jednak nie powtórzyła. Grając czarnymi przeciwko super-solidnemu Lazavikowi w wariancie wymiennym w obronie słowiańskiej, Carlsen przeszarżował z atakiem pionami na skrzydle królewskim, co ostatecznie obróciło się przeciwko niemu. Lazavik zdobył piona, a następnie bezbłędnie zrealizował przewagę.

Analizę partii dnia przygotował GM Rafael Leitao.

Nie bycie zaliczanym do grona faworytów może tak naprawdę być zaletą — takim spostrzeżeniem podzielił się w rozmowie z WIM Charlize Van Zyl z FIDE 18-letni współlider turnieju Murzin: „Dla mnie gra z najsilniejszymi zawodnikami jest łatwiejsza, bo zawsze możesz grać spokojnie i, jeśli chcesz, możesz zremisować. Czasami możesz też wygrać”. Za chwilę rozwinął tę myśl, dodając, że trudniej gra się jako faworyt, który musi podejmować ryzyko, by uniknąć remisu.

Dla mnie gra z najsilniejszymi zawodnikami jest łatwiejsza, bo zawsze możesz grać spokojnie i, jeśli chcesz, możesz zremisować.

— Volodar Murzin

Murzin jest w grupie czterech liderów turnieju. W czwartek wygrał swoje pierwsze cztery partie (z IM-em Vukiem Damjanoviciem, Caruaną, GM-em Oleksandrem Bortnykiem i GM-em Aleksandrem Lendermanem), a ostatnią, z GM-em Levonem Aronianem, zremisował. Najbardziej imponujące zwycięstwo odnotował w drugiej rundzie przeciwko najwyżej notowanemu szachiście ze Stanów Zjednoczonych, który miał wiele okazji, by utrzymać remis, gdy obaj zawodnicy zaczęli grać w niedoczasie. Błędem, który zadecydował o losie partii, była wymiana hetmanów i przejście do przegranej końcówki. Zachowanie hetmanów na planszy dałoby szansę na zremisowanie pojedynku poprzez wiecznego szacha.

Kolejny współlider, Naroditsky, powiedział IM-owi Levy’emu Rozmanowi w wywiadzie na kanale Take Take Take, że poprzedniej nocy spał aż 14 godzin. Amerykanin po raz pierwszy gra w Mistrzostwach Świata w Szachach Szybkich i Błyskawicznych, a przyjechał tu po to, by dobrze się bawić: „Nie mam żadnych celów. Jestem tu wyłącznie po to, żeby czerpać przyjemność z gry. Czuję, że to pierwszy raz w moim życiu, kiedy mogę zagrać w turnieju dla zabawy… im więcej partii zagram z najlepszymi, tym lepiej”.

Czuję, że to pierwszy raz w moim życiu, kiedy mogę zagrać w turnieju dla zabawy.

— Daniel Naroditsky

Naroditsky wygrał z IM-em Maksimem Tsarukiem, GM-em Alekseyem Grebnevem (który sprawił niespodziankę, pokonując w pierwszej rundzie GM-a Jeffery’ego Xionga), GM-em Andym Woodwardem i GM-em Brandonem Jacobsonem, a w trzeciej rundzie zremisował z Adewumim.

Sargsyan wygrał cztery partie z rzędu, a w piątej zremisował z ostatnim współliderem, Dominguezem. Reprezentant Armenii pokonał dwóch IM-ów — Rodwella Makoto i Chasina, a następnie wygrał z dwoma „gigantami” szachów — GM-em Vasylem Ivanchukiem i GM-em Anishem Girim. Zwycięstwo nad Ivanchukiem było bardziej efektowne — dwa skoczki rozpoczęły atak, którego ukraiński arcymistrz nie zdołał odeprzeć.

Dominguez pokonał arcymistrzów Elhama Amara, Jose Carlosa Ibarrę Jereza, Hansa Niemanna i Eltaja Safarlego, a w ostatniej rundzie, jak przed chwilą wspomnieliśmy, zremisował z Sargsyanem. To doskonały początek turnieju dla potężnego arcymistrza, którego po swoich partiach można było od czasu do czasu zobaczyć w strefie widzów, gdzie wraz z innymi fanami obserwował zmagania innych zawodników.

Bliski dołączenia do grupy liderów był również GM Hikaru Nakamura, jednak w trzeciej rundzie w partii z GM-em Alexandrem Donchenką miało miejsce niesamowite zdarzenie, z którego cieszyć mógł się jednak tylko i wyłącznie reprezentant Niemiec.

Amerykański arcymistrz w końcu poczynił postępy w końcówce z wieżą i gońcem przeciwko samej wieży (to teoretyczny remis, który jednak w praktyce nie zawsze jest łatwy do osiągnięcia) i od mata dzieliło go już tylko jedno posunięcie, jednak w tym momencie niemiecki zawodnik zareklamował remis z uwagi na zasadę 50 posunięć.

This was one of the craziest things in day 1 at the FIDE World Rapid Championships. I've never had a 50 move claim save someone from a mate in 1 before. Very Lucky or very unlucky depending on which side you're on 🤯 #RapidBlitz https://t.co/F36cJAkmbB

— Chris Bird (@ChrisBirdIA) December 27, 2024

Być może sprawiedliwości stało się zadość, ponieważ w następnej rundzie Nakamura wygrał następującą końcówkę przeciwko GM-owi Luce Moroniemu Jr. Oczywiście, taka pozycja z czterema pionami z obu stron po tej samej stronie szachownicy powinna zakończyć się remisem, ale Nakamurze w jakiś sposób udało się doprowadzić króla na pole e1 i zdobyć piona z f2, przez co struktura białych runęła w gruzach.

Tak więc Nakamura wraz z 10 innymi zawodnikami ma pół punktu straty do liderów. Jego podsumowanie można obejrzeć na poniższym nagraniu.

Warto również wspomnieć o kilku zawodnikach, którzy na wczesnym etapie turnieju sprawili niespodzianki i mieli niesamowity start, ale zwolnili tempo w ostatnich dwóch rundach. Skupimy się tutaj na GM Raunaku Sadhwanim (obecnie z wynikiem 4 z 5), kolejnym przeciwnikiem Dudy, GM Samie Sevianie (4 z 5), Lendermanie (3,5 z 5) i Safarlim (3 z 5).

Raunak zaliczył niesamowity początek turnieju, osiągając wynik 3 z 3, lecz później zremisował z Sevianem i GM-em Rayem Robsonem. W drugiej rundzie jego ofiarą padł GM Alireza Firouzja (obecnie z wynikiem 3,5 z 5). Po 20.Hg4 Gg6? Francuz miał możliwość zagrania genialnej ofiary 21.Sxf7!!, która prowadziła do wygrywającego ataku, jednak zamiast tego zagrał 21.Ge4?, co pozwoliło na wyrównanie, a w krótkim czasie doprowadziło do przegranej dla białych końcówki.

Lenderman rozpoczął zawody od perfekcyjnego wyniku 3 z 3, a w trzeciej partii przekonująco pokonał mistrza świata w szachach szybkich z 2021 roku, GM-a Nodirbeka Abdusattorova (który mimo tej porażki zakończył dzień z wynikiem 4 z 5). Swój dzień zakończył jednak z wynikiem 3,5 z 5, ponieważ w czwartej rundzie przegrał z Murzinem, a potem zremisował z GM-em Maxime’em Vachier-Lagrave’em (3,5 z 5).

Sevian z kolei wygrał swoje trzy pierwsze partie, m.in. pokonując w rundzie nr 3 Arjuna (który ma obecnie 4 z 5). Remisy z Raunakiem i GM-em Javokhirem Sindarovem w dwóch ostatnich rundach sprawiły, że znajduje się w dużej grupie pościgowej za liderami.

Safarli pokonał GM-a Praggnanandhę Rameshbabu (obecnie z wynikiem 3 z 5) w zaledwie 25 posunięciach. Po imponującym 17.Wxb7!! jedynym grywalnym odbiciem było odbicie hetmanem. Praggnanandhaa zdecydował się jednak pobić wieżę królem, po czym przekonał się o niezwykłej sile związania w szachach. Piękna miniatura w wykonaniu azerskiego arcymistrza.

Jednak mimo tego inspirującego zwycięstwa i udanego początku, Safarli przegrał dwie kolejne partie — z Dominguezem i Arjunem.

Czy liderzy utrzymają prowadzenie w tabeli, czy może dogoni ich głodna sukcesu grupa pościgowa? Wszystkiego dowiemy się w piątek, po kolejnych czterech rundach.

Kojarzenia rundy nr 6 – sekcja Open | Pierwsze 10 szachownic

Sekcja kobiet: Świetna forma młodej Amerykanki Alice Lee

Lee, jak sama przyznała, objęła prowadzenie w swoich debiutanckich Mistrzostwach Świata FIDE Kobiet w Szachach Szybkich nie bez odrobiny szczęścia, jednak największe wyzwanie dopiero przed nią, ponieważ w kolejnej rundzie zmierzy się z najwyżej rozstawioną zawodniczką w turnieju.

Wyniki po 4. rundzie – sekcja kobiet | Miejsca 1-22 i wyniki Polek

Pełne wyniki są dostępne tutaj.

W rozmowie z WGM Keti Tsatsalashvili po trzeciej rundzie Lee powiedziała: „Miałam trochę szczęścia w kilku partiach, ale ogólnie jestem bardzo zadowolona z pierwszych trzech rund”. Dodała również, że w ramach przygotowań do turniejów z szybkim tempem gry, zagrała w ostatnim Titled Tuesday na Chess.com.

Pierwsza partia była bardzo szczęśliwa, ponieważ w partii z WGM Xeniyą Balabayevą Lee wygrała remisową końcówkę wieżową z trzema pionami przeciwko dwóm po tej samej stronie szachownicy.

W kolejnej partii, z Yu, w ładny sposób wywierała na przeciwniczce presję w partii katalońskiej i zakończyła ją motywem taktycznym, mimo że w jej obliczeniach pojawiły się pewne obiektywne niedoskonałości. Jej przeciwniczka ich jednak nie dostrzegła.

W trzeciej rundzie w partii z IM Gulrukhbegim Tokhirjonovą Lee przez długi czas przegrywała, ale nie przestawała walczyć i kilkukrotnie zdołała wrócić do gry. Partię zakończył jeden poważny błąd, po którym białe w jednym posunięciu straciły wieżę. Niesamowity zwrot akcji.

Ostatnia partia, przeciwko Guninie, była prawdziwym rollercoasterem. Mistrzyni w szachach błyskawicznych z 2023 roku miała po debiucie znacznie lepszą pozycję, a nawet wygraną, jednak później sytuacja wymknęła się jej spod kontroli. Później to Lee miała wygraną, lecz kilkakrotnie pozwoliła Guninie wymknąć się z opresji. Pod koniec partii Gunina znalazła sposób na zremisowanie pojedynku, ale nie zdążyła zagrać 39…Wxf2, ponieważ skończył jej się czas.

🇺🇸 15-year-old Alice Lee claims victory on board 1 as Valentina Gunina loses on time in Round 4 of the FIDE Women's World Rapid Championship. With a perfect score of 4/4, Alice Lee emerges as the sole leader! #RapidBlitz pic.twitter.com/AnRYAau7u0

— International Chess Federation (@FIDE_chess) December 27, 2024

Już pierwszego dnia zawodów w partiach kilku zawodniczek z pierwszej dziesiątki listy startowej padły zaskakujące rezultaty. Wszystkie niespodzianki miały miejsce w pierwszej rundzie: GM Lei Tingjie przegrała z WGM Nadyą Tonchevą, „Królowa Szachów” GM Alexandra Kosteniuk została pokonana przez WGM Atousę Pourkashiyan, a GM Humpy Koneru poddała partię z WIM Aminą Kairbekovą. GM Zhu Jiner nie przegrała, ale zremisowała trzy partie i wygrała tylko jedną, przez co zakończyła dzień z wynikiem 2,5 z 4.

Turniej zupełnie nie układa się po myśli rozstawionej z nr. 7 GM Nany Dzagnidze, która zremisowała dwie pierwsze partie, a następnie przegrała z WGM Priyanką Nutakki i WIM Inną Agrest, kończąc dzień z wynikiem 1 z 4. IM Anastasia Bodnaruk to aktualna mistrzyni w szachach szybkich, choć jest rozstawiona dopiero z nr. 46, jednak po czterech rundach ma na swoim koncie zaledwie 2 pkt z 4 możliwych po przegranej z GM Tan Zhongyi i dwóch kolejnych remisach.

Czy Lee nadal będzie bajkowym „Kopciuszkiem”, czy Ju zakończy jej wspaniałą przygodę w pierwszym starciu w piątek?

Kojarzenia rundy nr 5 – sekcja kobiet | Pierwsze 10 szachownic

Mistrzostwa Świata FIDE w Szachach Szybkich i Błyskawicznych 2024 wyłonią nowych mistrzów świata w rapidzie i w blitzu w sekcjach Open i kobiet. Turniej szachów szybkich jest rozgrywany systemem szwajcarskim na dystansie 13 rund w sekcji Open i 11 rund w sekcji kobiet. Tempo gry wynosi 15+10. Turniej szachów błyskawicznych składa się z dwóch części. Pierwsza część to turniej szwajcarski z taką samą liczbą rund jak w turnieju szachów szybkich, a druga to turniej pucharowy dla najlepszych ośmiu zawodników z turnieju szwajcarskiego. Tempo gry wynosi 3+2. Łączna pula nagród wynosi 1,5 mln dolarów.

Poprzednie artykuły:

• • New Format, New Year: FIDE World Rapid & Blitz Championships Come To Wall Street
  • Wall Street Gambit: $5,000 Tickets, Chess Legends, Financial Elite
  • FIDE zrywa z tradycją i wprowadza dzień odpoczynku w Mistrzostwach Świata w Szachach Szybkich i Błyskawicznych
  • Mistrzostwa Świata FIDE w Szachach Szybkich i Błyskawicznych 2024 odbędą się w Nowym Jorku